Lekcje Chemii (autor Bonnie Garmus, lektor Paulina Holz) to jedna z najlepszych książek, jakich wysłuchalam w 2022 roku. Właściwie to nie mogę sobie przypomnieć żadnej innej, która wywarła na mnie takie wrażenie, że aż chciałabym o niej pisać albo komuś polecać (z wyjątkiem Życia Volette Valérie Perrin). Trudno mi ją zakwalifikować do jakiegoś konkretnego gatunku czy „zaszufladkowac”. Bo jest to powieść feministyczna, obyczajowa ale i trochę magiczna. Całkiem na serio, ale w niektórych momentach zaskakująco humorystycznie. Zgrzytałam zębami z oburzenia, by w kolejnej chwili krztusić się ze śmiechu. To jedna z takich książek, podczas czytania której autor amator jak ja myśli sobie – z czym do ludzi z moją grafomanią, ta kobieta to dopiero pisze!

Wszycy wiemy, jak wyglądało życie kobiet w opisywanych przez Bonnie Garmus czasach. Na szczęście dużo się od tej pory zmieniło, przynajmniej w wielu krajach. Elizabeth Zott ma szczęście, bo jest piękną, bardzo inteligentną kobietą, naukowcem chemikiem. Ale nieszczęśliwie żyje w epoce, kiedy kobieta wciąż studiuje raczej po to, by znaleźć męża, który ją będzie utrzymywać, rodzić mu dzieci i zajmować się domem. A jak już bardzo chce pracować, to za trzy razy mniejszą stawkę niż mężczyzna, na gorszym niż jej kwalifikacje stanowisku i bez większych szans na awans. Autorka pokazuje tę rzeczywistość na chłodno – bez jakiegoś osobistego komentarza. Ot, było jak było. Ja, pochłaniając opisy wszelakiej dyskryminacji spotykających Elizabeth i inne otaczające ją kobiety, mielilam w myślach przekleństwa. To nie była dla mnie nowość oczywiście, ale i tak mnie to oburzało.

Jeszcze bardziej oburza mnie, że niektóre czytelniczki opisują bohaterkę jako „osobę w jakimś spektrum” i nieprzystosowaną do otoczenia. A tymczasem ona mówi to, co myśli, ma poczucie własnej wartości, ma analityczny umysł i nie jest machającą rzęsami kokietką. Gdyby kwestie wypowiadane przez nią włożono w usta mężczyzny, to nikt nie byłby taką bezpośredniością zdziwiony. Elizabeth tylko w takim stopniu jest nieprzystosowana, że w przeciwieństwie do wielu innych kobiet nie rozumie, czemu do niej, jako do osoby płci żeńskiej, stosuje się inne kryteria i wymagania. Nie boi się krytykować religii i prawa, nie obawia się przyznawać do nieślubnego dziecka.

Nie chcę opisywać treści zbyt dokładnie, bo mogłoby to zepsuć Wam odbiór i wiele niespodzianek podczas czytania. Powiem tylko, że oprócz wspaniałej kobiety, jaką jest Elizabeth, poznacie wiele męskich okazów – szowinistów, drani, ale i tych, którzy wspierali kobiety lub byli tylko produktem konkretnych czasów. Poznacie cudownego psa o imieniu Szósta Trzydzieci, który jest odpowiedzialny za co najmniej połowę tej magii, o której wspomniałam na początku. Córeczkę Elizabeth o imieniu MAD,czyli Szalona 😉 chyba jedyne dziecko w literaturze, które autentycznie lubię. I wiele kobiet – stłamszonych w nieudanych małżeństwach, bitych i upokarzanych, traktowanych jak maszynki do robienia dzieci, ale i te jakoś radzące sobie w życiu kosztem znoszenia drwin i molestowania. Mimo to wydźwięk jest według mnie optymistyczny.

Może i zakończenie jest trochę jak z meksykańskiej soap opery, ale to też wpisuje się w magiczność opowieści. Marzy mi się film zrealizowany na jej podstawie. będę czekać z niecierliwością na kolejną powieść autorki.